ผมอ่านบทความ พระพุทธเจ้าเคยเสด็จมาจังหวัดลพบุรี ในหนังสือพิมพ์มติชนออนไลน์ (นำเสนอหลายบทความ) แล้วรู้สึกว่าทำไมถึงจับแพะชนแกะได้ขนาดนี้
ต้นเรื่องมาจากรอยพระพุทธบาท ยอดเขาวงพระจันทร์ อำเภอโคกสำโรง ผู้เขียนเขาได้สรุปว่า รอยพระพุทธบาท นี่เป็นรอยเท้าจริง ๆ ของพระพุทธเจ้า โดยอ้างอิงจากอรรถกถาบ้าง พงศาวดารบ้าง รวมทั้งดูจากรอยพระพุทธบาทที่ไม่มีภาพมงคล 108 อะไรเป็นเรื่องเป็นราว จนถึงเรื่องลักษณะมหาบุรุษอะไรอีก
ผมอยากจะสรุปดังนี้
1. อรรถกถาเป็นเอกสารอ้างอิงที่เชื่อถือเลยไม่ได้ อรรถกถาเป็นคัมภีร์ที่แต่งเพื่ออธิบายข้อความในพระไตรปิฎก ในเรื่องนี้คือ พระสูตรที่ชื่อว่า ปุณโณวาทสูตร ข้อความในพระสูตรมีแค่พระพุทธเจ้าอธิบายถึงอริยสัจ 4 แบบย่อ (อ่านที่ link ดูได้) ส่วนอะไรมากกว่านั้นเกี่ยวกับรอยพระพุทธบาทอะไรนั่นในอรรถกถาไม่รู้เอามาจากไหน ซึ่งอรรถกถามักจะเป็นอย่างนี้ มีอะไรเกินเลยออกมา กลายเป็นเอาข้อความไปใส่ปากพระพุทธเจ้าไป แค่เนื้อหาก็รู้แล้วว่าน่าเชื่อถือแค่ไหน
2. ถ้าใครเคยติดตามที่เขาศึกษาสถูปในอินเดียซึ่งอยู่ในช่วง พ.ศ. 100 - 600 บ้างจะพบว่า ในยุคนั้น ยุคที่ยังไม่มีพระพุทธรูป ศิลปะสมัยนั้นเวลาเขาทำรูปสลักจากหินเรื่องพุทธประวัติ เขาไม่สลักพระพุทธเจ้าเป็นรูปคน แต่เขาจะใช้สัญลักษณ์ หนึ่งในสัญลักษณ์ที่ใช้คือทำเป็นรูป รอยเท้า ครับ
มองยังไม่เห็นเลยด้วยตรรกะ หลักเหตุผล หลักความจริง จากข้อมูลต่าง ๆ ว่า จะสรุปว่าพระพุทธเจ้าเคยเสด็จมาจังหวัดลพบุรีได้อย่างไร ผมว่าแค่พอสรุปได้ว่ามีการเผยแผ่พระพุทธศาสนามาในยุคหลังปรินิพพานไม่นาน (พ.ศ. 100 - 600) หรือ อาจจะหลังจากนั้นแต่คนยังคงยึดถือในศิลปะยุคเก่าอยู่ มาถึงจังหวัดลพบุรี แค่นั้นนะครับ จะสรุปมากกว่านี้คงต้องหาหลักฐานอ้างอิงมากกว่านี้
